Een dekentje pakken en afzien in een energieneutrale woning? Heus niet. Bij onze prefab woningen gaat duurzaamheid samen met comfort en een strak design. Lees hoe wij samen met Alius, kennispartner en leverancier van de Volthera EVO-oplossing, een nul-op-de-meter woning (NOM-woning) voorzien van warmte en elektriciteit. Stap via dit blog binnen in onze prefab modelwoning in Doesburg, waar de zonnepanelen en geluidloze warmtepomp strak zijn weggewerkt in het dak en de gevel.
Hoe gaan we onze prefabwoning van energie en warmte voorzien en deze meteen ook energieneutraal, ofwel nul-op-de-meter, maken? Hoe vinden we een duurzaamheidspartner die ervoor zorgt dat de woning verwarmd kan worden door middel van zonne-energie, dat er warm tapwater geleverd wordt en de bewoner elektriciteit kan gebruiken om te koken en te wassen?
Het Voltera EVO PVT-systeem als oplossing
De zon zou de bron van energie worden, daarover hadden we ook in ons regenachtige landje geen twijfel. Maar welk systeem kies je? Er zijn tegenwoordig veel aanbieders, en daarnaast hebben we te maken met hele strenge regelgeving in Nederland.
Louis: ‘Maarten en ik wisten dat het een lastige opgave zou zijn om de prefab woning nul-op-de-meter te krijgen. Enerzijds zijn de energie-eisen in het bouwbesluit in Nederland heel streng. Daarnaast heb je, wanneer je een vrijstaande woning plaatst, te maken met weersinvloeden van alle kanten. We moesten dus een goed ingepakte woning ontwerpen die klaar is om met de juiste installaties energieneutraal te worden gemaakt.’
Diverse aanbieders konden het juiste solar systeem leveren, beseften Maarten en Louis na diverse gesprekken en onderzoek. Echter voldeden ze niet allemaal aan een zeer belangrijke eis vanuit Optahome: dat de woning, ondanks vele duurzaamheidseisen, ook strak en elegant zou blijven. Dus geen woning waar je struikelt over de installaties, maar waar de installaties geluidloos en zo goed als onzichtbaar zijn. Deze harde eis leidde ons naar Alius en hun elegante Volthera EVO PVT-oplossing met panelen, mooi weggewerkt in het dak.
Verduurzamen is een kwestie van slim ontwerpen
Verduurzamen is een kwestie van ontwerpen. Daarom hadden we vanuit Optahome de woning al energetisch slim ontworpen, met een lage koel- en warmtelast. Louis: ‘De badkamer en keuken vlak bij de technische ruimte zorgt voor kortere leidingen en dus minder energetisch verlies. Dat is één voorbeeld van slim duurzaam ontwerpen. We gingen de markt op met een duurzaamheidsvraag, maar wilden ook een stevige basis leggen. Een basis die het zo goed mogelijk haalbaar maakt voor de installatiepartij om de woning verder nul-op-de-meter te krijgen.’
Martijn de Back, accountmanager bij Alius en warmte-specialist, durfde de uitdaging wel aan na een aantal verkennende gesprekken met Maarten en Louis.
Martijn: ‘We hebben diverse oplossingen, ieder met zijn eigen rekenmodel. De berekeningen die we in de beginfase maakten, vormden de basis voor de keuzes van installaties en toepassingen. Eén van de eerste zaken die wij Optahome adviseerden was de lage temperatuur vloerverwarming, die tot 35 graden Celsius verwarmt. Ook adviseerden we Photovoltaïsch Thermische (PVT) panelen die niet alleen elektriciteit genereren, maar ook warmte leveren. In het geval van Doesburg pasten we 12 PVT panelen en 8 PV panelen toe, waarbij de panelen oost-west gesitueerd zijn. Dit resulteert in een langere periode van elektriciteitsopbrengst gedurende de dag. In tegenstelling tot de traditionele piekopbrengst rond het middaguur, streven we naar een langere en stabielere opbrengst gedurende een groter deel van de dag.’
Afbeelding: Het systeem uitgelegd (beeld: Alius)
Indrukwekkend rendement door compressietechniek
En wat nou als het regent of wanneer de zon niet schijnt? Hoe warmpjes zitten ze er dan bij in Doesburg, kun je je afvragen.
Martijn: ‘De warmtepomp is een opvallend efficiënt apparaat. Voor elke kilowatt aan energie die je in de warmtepomp stopt, krijg je 4 tot 5 keer zoveel energie terug. De pomp wordt gevoed door de PVT-panelen. Deze Photovoltaïsche Thermische panelen met thermisch blok fungeren als warmtewisselaar. Hier wordt de energie die de warmtepomp nodig heeft opgevangen en op basis van compressietechnologie wordt de temperatuur verhoogd. Zelfs bij temperaturen onder het vriespunt en afwezigheid van zonlicht blijft het systeem functioneren. Op deze momenten wordt energie onttrokken uit de lucht met behulp van een antivriesmiddel, waarmee de woning ook onder minder ideale omstandigheden duurzaam kan worden verwarmd.’
Betaal je dan helemaal niks aan elektriciteit in de prefab woning in Doesburg? Louis: ‘De woning is weliswaar nul-op-de-meter, maar deze blijft wel aangesloten op het elektriciteitsnet. Hierdoor heb je wel basiskosten en kan het zijn dat er prijsverschil is tussen de aankoopsprijs en de verkoopprijs van de opgewekte energie.’
Onzichtbare stille bron weggewerkt in het design
Heel mooi en technisch allemaal maar… Is het Alius ook gelukt om met de Volthera EVO oplossing in een beperkte technische ruimte een strak resultaat te realiseren?
Louis: ‘Absoluut. Binnen onze prefab woning struikel je niet over de installaties. Integendeel. Als architecten zijn we blij dat we een strakke afwerking hebben kunnen realiseren zonder zichtbare of hoorbare installaties. Alles zit weggewerkt in het design van de gevel en het dak. Nergens zie of hoor je storende elementen zoals buitenunits van warmtepompen.’
Martijn: ‘De prefab woning in Doesburg is voor ons een hele mooie showcase, die de term ‘prefab’ ook binnen ons bedrijf op de kaart heeft gezet. We zijn uitgedaagd door Optahome en inmiddels zelf ook onder de indruk van het resultaat: het is een enorm strakke en moderne woning geworden. Het combineert elegantie met het beste van (zonne)energie. Ik zie uit naar een vervolgtraject, waarin we alle lessen uit dit traject verder kunnen toepassen.’
Nog eerder verduurzamen in de prefab fabriek
Over een vervolgtraject gesproken…
Optahome en Alius zijn nog niet klaar met hun samenwerking.
Het volgende streven is om de duurzame installaties al in de fabriek te laten plaatsen, bijvoorbeeld (delen van de) zonnepanelen of de dakdoorvoeren. Dat vereist nog ingenieuzere ontwerpen, en elkaar nog meer uitdagen op het eerder verduurzamen, vooraf in de fabriek.
Op die manier kan er nog meer schaalvergroting plaatsvinden, bijvoorbeeld wanneer Optahome opnieuw een wijk zoals de Country Garden Estate wijk (die Optahome heeft ontworpen in Zuid-Afrika) gaat realiseren.
Martijn: ‘Er is een tekort aan installateurs, dus hoe meer de prefabwoning al duurzaam kan worden gemaakt qua installaties in de fabriek, hoe beter.’
Duurzaam en eigentijds bouwen combineren?
Bent u op zoek naar een (prefab) oplossing die energieneutraal is? Wilt u als aannemer, ontwikkelaar of woningcorporatie slimmer bouwen in co-creatie met Optahome en Alius? Neem contact met ons op, wij vertellen u graag over de mogelijkheden.
Over Martijn de Back
Martijn de Back speelt binnen Alius een sleutelrol als accountmanager, waar zijn aandachtsgebied ligt op warmtetechnologie, inclusief het beheer van het Volthera EVO PVT-systeem en andere duurzame verwarmingssystemen. In het kader van de energietransitie was Martijn nauw betrokken bij een uitdaging voor Optahome: het realiseren van een prefab woning in Doesburg met een energieneutrale balans. Zijn rol omvatte onder andere de selectie en installatie van het PVT-systeem.
Over Volthera
Volthera is een oplossing voor thermische energie én elektriciteit op basis van fotovoltaïsche (PV) panelen. Het is ontworpen en wordt verkocht en geïnstalleerd door Alius, een van de grootste distributeurs van SolarEdge oplossingen in Europa.
Meer lezen over Optahome
Optahome realiseert complete woonwijk met prefab woningen in Zuid-Afrika
Prefab woning in Doesburg: architectonisch hoogstandje geplaatst binnen 1 dag
Prefab bouwen: slimmer en sneller woningen realiseren binnen tijd en budget